OPEN MONUMENTENDAG VOORSCHOTEN
Van Wadding tot Veur
Kruitdamp, ellende en wanhoop kenmerkte de beginjaren van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Voorschoten en zijn naar schatting 500 inwoners kreeg het zwaar te verduren, vooral in de jaren van het beleg van Leiden, nu 450 jaar geleden. Zowel de troepen van de Spaanse koning als de Geuzen aan de kant van Willem van Oranje, én de Leidenaren, richtten enorme vernielingen aan.
In de wijde omtrek van Leiden werden kastelen, o.a. Rosenburgh, huizen en boerderijen afgebroken of in brand gestoken om deze niet in handen te laten vallen van de Spanjaarden en een vrij schootsveld te hebben naar de belegerende troepen. Op hun beurt bouwden de Spanjaarden het ooit zo gemoedelijke dorp Voorschoten om tot een bastion, met opgeworpen schansen ter hoogte van Ter Wadding, Allemansgeest en aan de zuidkant van Voorschoten.
In 1574 sloten de Spanjaarden de stad Leiden hermetisch af om de stedelingen uit te hongeren. Toen de nood het hoogst was besloot Willem van Oranje de dijken door te steken, en zette daarmee het gebied rondom Leiden onder water. Daarop trokken de Geuzen de stad binnen en sloegen de Spanjolen in de nacht van 2 op 3 oktober 1574 op de vlucht naar omringende dorpen.
Voorschoten, Zoeterwoude, Leiderdorp, Oegstgeest en Warmond en andere dorpen hebben hieronder flink geleden. Landerijen stonden onder water, oogsten mislukten, gebouwen waren in brand gestoken of anderszins zwaar beschadigd. Van de toenmalige grote dorpskerk Sint Laurentius in Voorschoten bleek slechts een ruïne over. Het miste een spits op de toren en een dak op het middenschip. Het interieur was kort en klein geslagen. In het dorp resteerden nog 2 van de 29 huizen, aan de zuidkant 43 van de 75. Van de 30 huizen op de Rijndijk, Hofland en Wadding stond er nog maar 1. Het zou zo’n 40 jaar vergen om Voorschoten weer op te bouwen.
Leidens ontzet evenementen
Voorschoten besteedt speciale aandacht aan de invloed van het Leidens ontzet. In Museum Voorschoten draait de tentoonstelling ‘Het Verhaal van Voorschoten + Het beleg en ontzet van Leiden’..
Op Open Monumentendag organiseert de gemeente een fietstour die loopt van de Voorstraat in Voorschoten naar Leiden en omliggende gemeenten.
Vanaf 20 september speelt De Geus van Duivenvoorde (performer Erik Maassen). In deze theaterfietstocht vol verhalen over Voorschoten tijdens Leidens Ontzet beleef je het verleden alsof je er zelf bij was (zie theatertochten.nl)
In oktober wordt de in vergetelheid geraakte geschiedenis van 450 jaar geleden tot leven gewekt met de musical ‘De Prijs van Vrijheid’. Van deze musical, voor en door Voorschotenaren, komen vier voorstellingen, op 10, 11 en 12 oktober met een extra middagvoorstelling op 12 oktober (zie oranjeproducties.nl).
