Buitenplaats Bijdorp in transformatie

Buitenplaats Bijdorp in Voorschoten is een bijzonder landgoed met een rijke geschiedenis. Dit historische landgoed is een parkachtig gebied vol natuur en cultuurhistorische elementen. Sinds 1876 wordt dit landgoed al bewoond en gebruikt door de Congregatie van de Heilige Catherina van Siena. De huidige zusters hebben een duidelijke visie ontwikkeld om hun nalatenschap veilig te stellen terwijl het landgoed klaar wordt gemaakt voor een nieuwe toekomst. Projectontwikkelaars Giel van Wijk en Jos Verhulst van Citybeats volgen deze uitgangspunten met respect en kijken tegelijk vooruit naar de mogelijkheden voor herontwikkeling. ‘We gaan het klooster deels renoveren, deels stukken verwijderen en nieuwe woningen toevoegen. Hierbij gaan we ook delen van de buitenruimte herinrichten.’ Daarnaast ziet ook De Vrije Blick als erfpachter en investeerder het belang van een zorgvuldige aanpak voor de ontwikkelingsprojecten, terwijl Citybeats naast de ontwikkeling ook de coördinatie van het project verzorgt. In samenwerking met de congregatie wordt Buitenplaats Bijdorp voorbereid op een toekomst waarin natuur, erfgoed, nieuwe woningen en voorzieningen harmonieus samengaan.

Een rijke geschiedenis als basis

Buitenplaats Bijdorp heeft een diepgewortelde geschiedenis die teruggaat tot de 17e eeuw. Sinds eind 19e eeuw werd het landgoed door de Congregatie van de Zusters Dominicanessen beheerd. De zusters gebruikten het landgoed niet alleen als religieus centrum, maar ook voor agrarische activiteiten en waren daarmee zelfvoorzienend. Het klooster op Bijdorp werd van oudsher gebruikt als plek waar de zusters werkten aan hun missie van onderwijs, zorg en sociale dienstverlening. Gebouwen zoals de Oranjerie (sinds 1869) waar planten en gewassen werden gekweekt, de Wasserij (sinds 1924) en de Nutstuinen speelden een centrale rol in het dagelijks leven op het landgoed. Inmiddels worden deze historische panden gerestaureerd om de oorspronkelijke pracht van deze gebouwen te herstellen en ze een nieuwe bestemming te geven.

Toekomstplannen

Naast natuurbeheer en restauraties, zijn er ook ambitieuze plannen met betrekking tot het wonen op Buitenplaats Bijdorp. Dit om een diverse groep bewoners te kunnen laten wonen op de Buitenplaats en een bijdrage te leveren aan de vraag naar woningen in Voorschoten.

Er komt een gemengd programma van 186 sociale-, midden- en vrije sector huur, koop en zorgwoningen. En diverse voorzieningen en gemeenschappelijke ruimtes. Ook voor de zusters die er nu wonen, blijven er woningen en voorzieningen in het kloostergebouw. Zij vinden uiteindelijk een plek in de nieuwbouw, het Kloosterhof, aan de zuidzijde op de begane grond. Zo blijven ze dicht bij de gezamenlijke voorzieningen en bij de zusters die zorgbehoevend zijn en bij Marente wonen. Deze zorginstelling verleent op Bijdorp al lange tijd hulp- en zorg aan (oudere) mensen die dat nodig hebben. In het gerenoveerde klooster zullen voor Marente 50 zorgwoningen komen die een veilige en comfortabele woonomgeving bieden.

De nieuwbouw appartementen worden gebouwd in verschillende categorieën en afmetingen. Dit worden onder andere 44 sociale huurwoningen (waarvan 20 beschut wonen) en 22 midden huurwoningen om betaalbare huisvesting te bieden. Ook komen er 28 levensloopbestendige woningen en 31 woningen in de vrije sector.

Jos Verhulst: “Op dit moment zijn we bezig met de verkoop van de 11 bosvilla’s en wordt er gewerkt aan de voorbereiding van de bouw. Deze woningen zijn ontworpen met respect voor de natuurlijke omgeving en bieden toekomstige bewoners de kans om te wonen in een unieke, groene setting. In dit buurtschap staan ontmoeten, spelen en samenleven centraal. Hier woon je letterlijk buiten in een groene long van circa 11 hectare tussen bomen, weilanden, waterpartijen. De bosvilla’s zijn deels natuur inclusief en met gebruik van natuurlijke materialen gebouwd.”

Restauratie en renovatie

Het behoud van het unieke karakter van de Buitenplaats is van groot belang. Het landgoed wordt omgeven door natuur, waaronder een moestuin, boomgaard, parktuin en weilanden waar schapen en koeien grazen. Ook zijn er watergangen, bloem- en plantperken en is er een diversiteit aan watervogels, zoals eenden en ganzen, die het gebied een levendig karakter geven. Een van de projecten is het herstel van de hakhoutwallen en de houtsingel, kenmerkende dijkjes met bomen en struiken die van grote cultuurhistorische waarde zijn. De werkzaamheden hebben als doel de biodiversiteit te herstellen en de natuur voor de lange termijn te beschermen.

Het grootste deel van het klooster wordt gerenoveerd. Alleen de zijvleugel met de minst monumentale waarde, het nieuwe pensionaat en de recentere aanbouw ‘Haagdorp’ worden gesloopt, zodat er nieuwe woningen voor in de plaats kunnen komen. Voor de bijgebouwen op het landgoed zijn diverse restauratieprojecten gaande. Zo wordt de voormalige wasserij verbouwd naar woningen en er zijn plannen voor een nieuwe Oranjerie. Ook de historische Oranjerie en Tuinmanswoning, beide uit de 19e eeuw, worden grondig gerestaureerd.

Succesvolle informatieavond

Giel van Wijk: ‘De congregatie heeft een uitgebreid participatietraject doorlopen met stakeholders en omwonenden. Daarop hebben wij kunnen voortborduren, waarbij we met bijvoorbeeld de congregatie, de omwonenden, de bomenbond en de gemeente regelmatig overleg hebben. Een groot aantal mensen uit de omgeving heeft laten weten interesse te hebben in de nieuwe woningen. En blij te zijn dat het karakter van het gebied als buitenplaats blijft behouden en ook wordt opengesteld voor publiek.’

Tijdens een goed bezochte informatieavond in november 2023 werden de plannen gepresenteerd aan zo’n 120 bezoekers. Opvallend waren de overwegend positieve geluiden waarmee de plannen ontvangen werden. Eind 2024 zal er nog een informatiebijeenkomst plaatsvinden, waarbij er opnieuw een mogelijkheid is om meer te horen over de plannen en eventuele vragen te stellen.

Verbinding

Buitenplaats Bijdorp wordt een landgoed dat geschiedenis en moderne functies met elkaar verbindt. De combinatie van natuurbeheer, nieuwe woningen en zorgvoorzieningen én het behoud van cultuurhistorische elementen maakt het tot een heel bijzondere plek. Met de ontwikkelingen wordt het landgoed voorbereid op een toekomst waarin wonen, zorg en natuur op harmonieuze wijze samenkomen. Gerealiseerd in een unieke samenwerking tussen verschillende partijen. Bewoners en bezoekers zullen kunnen genieten van de rust, natuur en historische waarde van deze unieke buitenplaats in Voorschoten. In verband met de veiligheid zal het park pas opengesteld worden als de bouwactiviteiten zijn afgerond. De verwachting is dat dat tot eind 2027 zal duren.

Door Karin Jongkind van TekstUeel – communicatie

Huidige situatie voormalig internaat Bijdorp
Buitenplaats Bijdorp in Voorschoten is een bijzonder landgoed met een rijke geschiedenis. Dit historische landgoed is een parkachtig gebied vol natuur en cultuurhistorische elementen. Sinds 1876 wordt dit landgoed al bewoond en gebruikt door de Congregatie van de Heilige Catherina van Siena. De huidige zusters hebben een duidelijke visie ontwikkeld om hun nalatenschap veilig te stellen terwijl het landgoed klaar wordt gemaakt voor een nieuwe toekomst.

Steunt u onze doelstelling? Geef u dan op als lid van onze vereniging. Hoe meer leden we hebben, des te krachtiger we onze stem kunnen laten horen en onze invloed kunnen uitoefenen bij de gemeente, de politiek en andere belanghebbenden.

De minimale bijdrage bedraagt slechts € 12,50 per kalenderjaar.

Let op
Het is mogelijk dat emails van Vrienden van Voorschoten in eerste instantie in uw spamfolder terecht komen. Houd daarom uw spamfolder goed in de gaten.

Word lid van Vrienden van Voorschoten