We weten het, huizen aan water en aan een groene straat zijn meer waard dan huizen die dat ontberen. Bomen, struiken en alle andere groen worden door stedenbouwkundigen in hun ontwerpen opgenomen om buurten een eigen karakter te geven. Het zijn waardevolle ontwerpgegevens. In de twintiger jaren werden straten met gelijke woongebouwen onderscheiden door in elke straat een andere karakteristieke bomen te planten. Bomen zijn daarmee ook een cultuurgoed.
Elke boom is een ecosysteem op zichzelf als onderkomen en voedingsbron voor vogels en insecten. Meer bomen en groen is kans op meer biodiversiteit. Plant vooral een mengeling van inheemse bomen om de omgeving aantrekkelijker en interessanter te maken en om ze beter bestand te laten zijn tegen ziekten.
Onze gezondheid wordt bevorderd door groen en bomen in het bijzonder. Groen nodigt uit tot wandelen, tot sporten in de eigen woonomgeving, tot spelen. Maar vooral bomen doen meer, ze beschermen ons tegen de vele hittegolven als gevolg van de klimaatverandering. In steden ligt de gemiddelde temperatuur vier graden hoger dan in de omgeving. Hoe groter de oppervlakte begroeiing, hoe meer temperatuurdaling. Voor Zuid-Europese steden kan dat levensreddend zijn. In Nederlandse en Belgische steden is dat tussen de tien en vijftien procent, in een miljoenenstad als Berlijn ligt dat twee keer zo hoog. Wetenschappers pleiten ervoor om 30% van de bebouwde omgeving te reserveren voor bomen.
Bomen doen nog veel meer in het kader van de klimaatverandering. Ons nieuwe weertype is een afwisseling van grote droogte en heftige stortbuien. Bomen kunnen wateroverlast temperen, omdat ze ongeveer een derde van het regenwater in hun kruinen vasthouden en dan langzaam afgeven.
Bomen hebben veel tijd om tot wasdom te komen, daarom zijn slimme beplantingsplannen nodig: een combinatie van snelle groeiers, die beschutting geven aan de gewenste langzame groeiers. Dat wetende is het duidelijk dat je wel tweemaal goed moet nadenken voor je volgroeide bomen om wat voor reden kapt. Bewoners zullen in actie komen omdat ze zich emotioneel verbonden voelen met “hun” bomen in hun woonomgeving. Ook in Voorschoten gebeurt dat regelmatig als er een voornemen tot kappen wordt gepubliceerd. Dat is een gelukkige ontwikkeling, waar gemeenten vaak nog mee moeten leren omgaan.
Door Peter Dordregter, voorzitter Groencommissie OGLV
